Strój góralski na Podhalu

Strój góralski na Podhalu

W Zakopanem i okolicach, w czasie większych uroczystości, zakłada się stroje góralskie. Są one wyznacznikiem pochodzenia. Dawniej, na ich podstawie, określało się przynależność regionalną, status majątkowy, stan cywilny, zawód. Strój góralski zmieniał się na przestrzeni wieków. W wieku dziewiętnastym doszło do masowej produkcji spódnic czy ozdób góralskich. Jeśli w rodzinie góralskiej panowała żałoba lub jeśli był post, przejawiało się to w strojach – używano wówczas ciemniejszych barw: czarnej, fioletowej, ciemnobrązowej, granatowej. Na uroczystości, takie, jak chrzciny czy wesela, przywdziewano stroje w jasnych, żywych kolorach. Tradycyjny strój kobiecy składał się z białej koszuli perkalowej, zdobionej haftem, gorsetu zapinanego na haftki, spódnicy w kwiaty, marszczonego, muślinowego fartuszka oraz kierpców, dopasowanych kolorystycznie do gorsetu. Nie brakowało też chustek i serdaków, a w czasie zimy – kożuchów. Strój męski, z kolei, składał się z białej koszuli, kamizelki, czarnego kapelusza z paskiem. Wierzchnie nakrycia nazywane były cuchami. Zakładano je na najbardziej uroczyste okazje. Na biodrach, z boku spodni, czyli tzw. „portek”, wyszywano haft, czyli parzenicę. Kistka to czerwony pompon z włóczki, który umieszcza się na dole spodni, przy nogawkach. Stroju dopełniały kierpce, które, tak, jak serdaki, kożuchy i opaski, szyto ze skór.